της Ελένης Κορόβηλα
Αυτή την εβδομάδα τα βιβλία για παιδιά δημοτικού με ήρωες τα Μούμιν της Σουηδό-Φινλανδής Τούβε Γιάνσον, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πατάκη.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Τα φανταστικά πλάσματα τα οποία δημιουργούν οι συγγραφείς βιβλίων για παιδιά χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες: εκείνα που τοποθετούνται με κάποιον τρόπο στον κόσμο των ανθρώπων και εκείνα τα οποία διαθέτουν έναν ολόκληρο δικό τους κόσμο για να ζήσουν τις περιπέτειές τους, να ολοκληρωθούν ως χαρακτήρες και κυρίως να μείνουν εκεί εσαεί, υποσχόμενα ξενοιασιά και διασκέδαση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα παιδιά προσκαλούνται να μπουν εκείνα στον φανταστικό κόσμο, αφήνοντας πίσω τους τις συμβάσεις και τους κανόνες της ανθρώπινης κοινωνίας. Το οικογενειακό μοντέλο συνήθως αναπαράγεται αλλά αυτό που επικρατεί με αδιαπραγμάτευτο τρόπο είναι η αφοσίωση σε αξίες όπως η φιλία, η δικαιοσύνη, η αγάπη.
Την περίοδο 1945-1970, η σουηδο-φινλανδή Τούβε Γιάνσον δημιούργησε, άρχισε να δημοσιεύει και ολοκλήρωσε τη σειρά βιβλίων για παιδιά με ήρωες τα Μούμιν. Ανθρωπόμορφα ζωάκια ή πλασματάκια που θυμίζουν όρθιο ιπποπόταμο, αποτελούν μια αγαπημένη οικογένεια, ζουν στη δική τους χώρα, στο δικό τους σύμπαν, έχουν να αντιμετωπίσουν δυσκολίες και κινδύνους αλλά και να νοιώσουν χαρές και επιβράβευση για όσα κάνουν.
Οι περιπέτειες των Μούμιν έγιναν τηλεοπτικές σειρές, κινηματογραφικές ταινίες ενώ στο μουσείο αφιερωμένο στα Μούμινστην πόλη Τάμπερε της νότιας Φινλανδίας αναβιώνει ο υπέροχος κόσμος τους. Οι Φινλανδοί αναγνωρίζοντας την απήχησή τους και την αξία τους έχουν διακοσμήσει με αυτά ακόμη και αεροπλάνα.
Το βιβλίο Κομήτης στην Κοιλάδα είναι το πρώτο της σειράς που γνώρισε επιτυχία όταν εκδόθηκε το 1946. Ένας κομήτης κατευθύνεται καταπάνω στη χώρα των Μούμιν, στην Κοιλάδα, απειλώντας να καταστρέψει τα ευγενικά αλλά και, όπως αποδεικνύεται, σοφά πλάσματα. Ο Μούμιν μαζί με τους φίλους του, τον Σνίφιν και τον Σνούφκιν, θα αναζητήσουν τα αίτια της επικείμενης καταστροφής που τους φοβίζει, θα φανούν γενναίοι και κυρίως ανοιχτοί στη γνώση, και αφού ζήσουν διάφορες περιπέτειες θα χαρούν το αίσιο τέλος.
Από τις εκδόσεις Πατάκη, έχουν ήδη κυκλοφορήσει ακόμη τρία βιβλία: Το καπέλο του Μάγου Μούμερλιν, η Καλοκαιρινή μπόρα και το Θαλασσινό ταξίδι.
Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται
Η σειρά βιβλίων Μούμιν απευθύνεται θεματολογικά σε παιδιά 7 ετών και πάνω. Ωστόσο, επειδή η ηλικία κατά την οποία τα παιδιά αποκτούν αναγνωστική ωριμότητα και είναι σε θέση να διαβάσουν κείμενα στα οποία η εικονογράφηση λειτουργεί συμπληρωματικά ποικίλει και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, ο καλύτερος κριτής είναι το ίδιο το παιδί. Τα παιδιά, των μικρών τάξεων του δημοτικού, β’ και γ’, ίσως δυσκολευτούν καθώς θα τους λείπει η πανδαισία χρωμάτων που έχουν συνηθίσει στα εικονογραφημένα βιβλία.
Ποια είναι η συγγραφέας και εικονογράφος
Η Τούβε Γιάνσον γεννήθηκε από Σουηδούς γονείς στο Ελσίνκι το 1914 και πέθανε το 2001. Οι γονείς της ήταν καλλιτέχνες, ο πατέρας της γλύπτης και η μητέρα της γραφίστρια, όπως και τα αδέλφια της. Το 1966 βραβεύτηκε με το βραβείο «Χανς Κρίστιαν Άντερσεν», τη μεγαλύτερη τιμή για συγγραφέα βιβλίων για παιδιά, για τη συμβολή της στην ανάπτυξη της παιδικής λογοτεχνίας. Η ταλαντούχα Τούβε Γιάνσον, που μεγάλωσε σε ένα ελευθεριακό, καλλιτεχνικό περιβάλλον, με πολλή θαλπωρή και αγάπη όπως η ίδια έλεγε αργότερα, σπούδασε στις σχολές Καλών Τεχνών του Ελσίνκι, της Στοκχόλμης και του Παρισιού. Έκανε την πρώτη ατομική έκθεση ζωγραφικής το 1943. Εργάστηκε ως ζωγράφος, σχεδιάστρια, γραφίστρια, κομίστρια, συγγραφέας.
Δημιούργησε τον κόσμο των Μούμιν ξεκινώντας από ένα comic strip. Έγραψε μια σειρά βιβλίων και καθώς ήταν πολύ δεμένη με τη μητέρα της, μετά τον θάνατό της σταμάτησε να γράφει βιβλία για παιδιά και άρχισε να γράφει βιβλία που απευθύνονται στο ενήλικο κοινό.
Για ποιο λόγο θα το αγαπήσουν τα παιδιά
Τα παιδιά θα αγαπήσουν τον κόσμο των Μούμιν για τις αναπάντεχες και διασκεδαστικές καταστάσεις που ζουν οι ήρωες και για τους ευφάνταστους τρόπους με τους οποίους τις αντιμετωπίζουν. Θα παίξουν νοερά μαζί τους δοκιμάζοντας και τα ίδια να τα βγάλουν πέρα μέσα σε «επικίνδυνες» καταστάσεις.
Για ποιο λόγο να το προτιμήσουν οι γονείς
Για τους γονείς των μικρών παιδιών που έχουν ήδη ολοκληρώσει τις πρώτες τάξεις του δημοτικού αλλά εξακολουθούν να απολαμβάνουν μια ιστορία κάθε βράδυ πριν κοιμηθούν, τα Μούμιν είναι μια πολύ καλή επιλογή. Διαβάζοντας στα παιδιά λίγες σελίδες ή ένα κεφάλαιο κάθε βράδυ, θα συνεχιστεί ή θα επανέλθει στο οικογενειακό τελετουργικό μια τρυφερή και ψυχωφελής συνήθεια που, με τα Μούμιν, θα είναι σίγουρα και πολύ διασκεδαστική.
ΕΛΕΝΗ ΚΟΡΟΒΗΛΑ
